Augustowska Ikona Matki Bożej
Historia objawienia się tej ikony jest związana z bitwą, która miała miejsce pod Augustowem na północnej Białostocczyźnie podczas I wojny światowej. Na początku września 1914 r. wojska rosyjskie walczące na Froncie Północno-Zachodnim wycofywały się pod naporem wojsk niemieckich. 12 września rozpoczęła się tzw. bitwa augustowska. Zacięte boje trwały już dwa dni, gdy 14 września wieczorem, około godz. 11-ej objawiła się Matka Boża. Żołnierze pułku kirasirskiego, którzy odpoczywali na biwaku, ujrzeli na niebie stojącą Bogarodzicę z Dzieciątkiem na lewej ręce. Prawą ręką Matka Boża wskazywał na zachód, w kierunku, w którym właśnie zmierzały wojska rosyjskie. Żołnierze, z porucznikiem R. na czele, padli na kolana i zaczęli się modlić. Widzenie trwało około 30-40 minut. Zakończyło się cudowną przemianą postaci Bogarodzicy i Dzieciątka w duży krzyż, który następnie skrył się w mroku nocy.
Wydarzenie to zostało opisane już po kilku dniach w rosyjskiej prasie (gazety „Birżewyje Wiedomosti”, „Kołokoł”) i szybko stało się bardzo znane zarówno na froncie, jak i w głębi Rosji. Wiadomość dotarła również do cara Mikołaja II. Na jego polecenie w dużym nakładzie wydrukowano ulotki z wizerunkiem objawienia i jego krótki opis. W celu upamiętnienia całego zajścia metropolita moskiewski i kołomienski Makary (Newski) /w 2000 r. zaliczony do grona świętych/ polecił napisać ikonę z przedstawieniem tego wydarzenia. Napisano ją w 1915 r., a zaraz potem szereg innych ikonograficznych przedstawień tegoż objawienia.
Ikony „Augustowskiego Objawienia” w krótkim czasie stały się bardzo popularne. Ich kopie zaczęły pojawiać się w prawosławnych cerkwiach, szczególnie w Rosji, na Ukrainie i Białorusi. W milionowych nakładach zostały też wydrukowane kolorowe papierowe ikonki, które stały się popularne na froncie i w głębi kraju. Jednak rewolucja 1917 r. nie tylko doprowadziła do zahamowania rozwoju kultu ikony, ale wręcz jego prześladowania (jak i samej religii).  Mimo to do naszych czasów zachowało się co najmniej kilka kopii ikony, napisanych podczas I wojny światowej. Jedna z pierwszych Augustowskich ikon, zachowana do dziś, powstała dzięki staraniom dońskich kozaczek, których mężowie przebywali na froncie pruskim. Została napisana w technice olejnej – jak  mówi umieszczony na niej napis – 12 listopada 1915 r. w intencji zdrowia 52 Kozaków, których wymieniono z imienia. Posiada wymiary 70 x 107 cm. Przedstawia ona Bogarodzicę z Dzieciątkiem na lewej ręce w jaśniejącej, ognistej mandorli w górnej części wizerunku, na tle nieba. W dolnej części ikony, na pierwszym planie, na tle krajobrazu przypominającego leśną polanę, znajduje się stojąca na kolanach grupa modlących się żołnierzy. Obecnie ikona ta znajduje się w odrodzonym w 1991 r. męskim monasterze kremienskowozniesienskim w Rosji (współczesny obwód wołgogradzki), gdzie jest uważana za jedną z jego największych świętości.
Cześć, jaką cieszy się ikona związana jest głównie z przypadkami cudownych uzdrowień, które miały miejsce w jej obecności. Współczesne kopie ikony znajdują się m.in. w dolnej cerkwi Przemienienia Pańskiego świątyni Chrystusa Zbawiciela w Moskwie oraz Państwowym Muzeum Historycznym w stolicy Rosji. Szczególnie często spotykane są w cerkwiach na Uralu i Syberii.
Po upadku władzy radzieckiej kult Augustowskiej ikony Matki Bożej odrodził się, szczególnie wśród wierzących wojskowych. Decyzją patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Aleksego II z 28 lutego2008 r. ikonę oficjalnie wpisano do prawosławnego kalendarza liturgicznego.
za: "Tobą raduje się całe stworzenie" J.Charkiewicz